O połączeniach tlenu z hemoglobiną oraz o jego odłączeniu od oksyhemoglobiny decydują dwa czynniki: stężenie tlenu i w mniejszym stopniu stężenie CO2. W płucach stężenie tlenu jest stosunkowo duże i tam tworzy się oksyhemoglobina. Krew po opuszczeniu płuc i przejściu przez serce i tętnice, gdzie następuje niewielka zmiana w stężeniu tlenu, wędruje do tkanek, w których na skutek niskiego stężenia tlenu następuje rozszczepienie oksyhemoglobiny, uwolnienie tlenu i jego dyfuzja do komórek. Dwutlenek węgla reaguje z wodą, tworząc kwas węglowy (H2CO3) zatem wzrost stężenia CO2 wzmaga kwasowość krwi. Zdolność hemoglobiny do łączenia się z tlenem zmniejsza się w miarę wzrostu kwasowości krwi a więc ilość CO2 w krwi reguluje częściowo łączenie się hemoglobiny z tlenem. Powstał w ten sposób bardzo wydajny układ transportujący tlen w organizmie. W naczyniach włosowatych tkanek stężenie CO2 jest duże, a tlen uwalnia się z hemoglobiny dzięki wspólnemu efektowi niskiego ciśnienia tlenu i wysokiego ciśnienia dwutlenku węgla. W naczyniach włosowatych płuc (lub skrzel u ryb) ciśnienie CO2 jest niższe, a hemoglobina pobiera tlen wskutek połączonego działania wysokiego ciśnienia tlenu i niskiego ciśnienia dwutlenku węgla. Należy zdać sobie sprawę z tego, że im więcej krew zawiera dwutlenku węgla, tym ma większą kwasowość i że w roztworze kwaśnym obniża się zdolność hemoglobiny do łączenia z tlenem.
Leave a reply