W czasie spoczynku komórki organizmu ludzkiego potrzebują 300 dm tlenu na dobę albo 250 cm3 na l minutę. W czasie wytężonej pracy zapotrzebowanie na tlen może wzrosnąć 10- a nawet 15-krotnie. Gdyby tlen był dostarczony komórkom w postaci rozpuszczonej w osoczu, 180 dm krwi powinno by obiec ciało w ciągu l minuty, aby wszystkie komórki miały wystarczającą ilość tlenu, albowiem tlen w osoczu jest słabo rozpuszczalny. W czasie spoczynku człowieka krew obiega ciało z szybkością 5 dm/min i jest to zupełnie wystarczające do zaopatrzenia jego komórek w tlen. Ta wysoka wydajność transportowania tlenu przez krew została osiągnięta dzięki obecności w niej hemoglobiny. Hemoglobina jest barwnikiem czerwonych krwinek uczestniczącego w transporcie całej prawie ilości tlenu i większości CO2. Krew bez hemoglobiny mogłaby przenieść w każdym 100 cm3 tylko 0,25 cm3 tlenu i 2,7 cm3 CO2, a przy udziale hemoglobiny przenosi w 100 cm około 20 cm tlenu i 50-60 cm CO2.. Krew ludzka zawiera około 15 mg hemoglobiny w 100 cm . Około 2% tlenu jest rozpuszczalna w osoczu krwi, a pozostała ilość jest przenoszona przez hemoglobinę. Tlen po przejściu do naczyń włosowatych dyfunduje z osocza do czerwonych krwinek i łączy się z hemoglobiną w ten sposób, iż jedna cząsteczka tlenu łączy się z jednym ugrupowaniem hemowym, tak więc całkowicie utleno-wana cząsteczka hemoglobiny (oksyhemoglobiny) ma przyłączone cztery cząsteczki tlenu.
Leave a reply