Monthly Archives Wrzesień 2015

ewolucja pluc

Najwcześniejsze zaczątki płuc wykryto u pewnych ryb kopalnych, u których wykształciły się one w postaci wyrostka w przedniej części przewodu pokarmowego. U tych ryb, z których ostatecznie powstały kręgowce lądowe, z wyrostka tego rozwinęły się płuca, u innych zaś przekształcił się on w pęcherz pławny ułatwiający pływanie, jakkolwiek może on służyć również jako narząd oddechowy. Pęcherz pławny jest zwykle pojedynczy, niemniej zdarzają się pęcherze parzyste o rozmaitych kształtach i rozmiarach. U niektórych ryb pęcherz pławny stracił połączenie z przewodem pokarmowym. W przedniej części pęcherza znajduje się grupa komórek mających, nie spotykaną w ogóle u innych zwierząt, zdolność do wydzielania tlenu z krwi do tegoż pęcherza...

czytaj dalej

nerka i jej przewody

Nerki są parzystymi, fasolowatego kształtu narządami około l O cm długości. Leżą po obu stronach środkowej grzbietowej linii w jamie brzusznej, tuż poniżej poziomu żołądka. Na przyśrodkowej wklęsłej stronie nerki znajduje się jajowata komora zwana miedniczką. Mocz wydalany z nerki ścieka bezustannie do miedniczki, a stąd przechodzi do moczowodu, który perystaltycznymi skurczami mięśni przesuwa go do pęcherza moczowego, pustego umięśnionego narządu umieszprzenikają do wnętrza torebki Bowmana, tworząc przesącz kłębkowy. Komórki krwi i białka osocza są zatrzymywane w krwi. Przez nerkę przechodzi około 1200 cm3 krwi w ciągu l min., czyli 1/4 całej krwi pompowanej przez serce...

czytaj dalej

Ostrosc wzroku

Oko tworzy ostre obrazy, gdy istnieje właściwy stosunek pomiędzy siłą łamiącą soczewki i długością osi gałki ocznej. Siła łamiąca jest zdolnością systemu optycznego do skupiania wpadających promieni. Mierzona jest w dioptriach. Jedna dioptria odpowiada sile łamiącej soczewki, która promienie świetlne ogniskuje w odległości jednego metra od niej. Oko ma zdolność przystosowania swojej siły łamiącej do odległości (akomodacja). Gdy oglądany przedmiot się przybliża, źrenica się zwęża, a soczewka staje się wypukła. Przy słabszym oświetleniu i zwiększaniu się odległości źrenica poszerza się, a soczewka wiotczeje.Gdy brak zgodności długości osi i siły łamiącej soczewki oka, wówczas wiązka promieni nie jest ogniskowana dokładnie na siatkówce...

czytaj dalej

Przeciwwskazania do karmienia piersia

Istnieją, bardzo zresztą rzadkie, przeciwwskazania do karmienia niemowlęcia piersią ze względu na zdrowie matki. Nie powinna tego robić przede wszystkim matka ciężko chora. Zdarza się, że zachodzi w ciążę kobieta z chorobą nowotworową, które to schorżenie przez 9 miesięcy rozwijające się, prowadzi do wyniszczenia organizmu. Podawanie wówczas piersi jest niemożliwe. To samo dotyczy kobiet z gruźlicą i innymi prowadzącymi do wyczerpania schorzeniami np. nerek. Nie powinny również karmić piersią matki cierpiące na niewydolność krążenia i choroby zakaźne. Ropień sutka jest też przeciwwskazaniem do karmienia, ale tylko z tej piersi, w której się rozwija. Drugą pierś można podawać dziecku...

czytaj dalej

przesaczanie klebkowe

Ilość wody, soli i cukrów resorbowanych z kanalików zależy w dużej mierze od szybkości z jaką przesącz przechodzi przez kanaliki. Jeżeli szybkość ta jest zbyt duża, znaczne ilości podstawowych składników przechodzą do moczu, ponieważ płyn przechodzi przez kanaliki przed ukończeniem procesu filtrowania. Jeżeli szybkość jest zbyt mała, prawie wszystko, łącznie z moczem i innymi produktami odpadowymi, jest resorbowane. Istnieje zatem optymalna szybkość przesączania kłębkowego, która zapewnia zwrotne wchłanianie wody i soli, ale nie mocznika i innych produktów odpadowych. Szybkość przesączania kłębkowego w każdym nefronie jest regulowana automatycznie stężeniem niektórych substancji w kanalikach krętych drugiego rzędu...

czytaj dalej

Zapalenie drog zolciowych

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego wymaga leczenia chirurgicznego, ponieważ najczęściej rozwija się ono na tle kamicy żółciowej. Wczesny zabieg zmniejsza u chorych w wieku podeszłym liczbę powikłań śród- i pooperacyjnych. Leczenie zachowawcze może być prowadzone wyłącznie w przypadku braku zgody chorego ma operację lufo istnienia bezwzględnych przeciwwskazań do zabiegu, wynikających ze współistnienia chorób innych narządów. W pierwszych dniach choroby obowiązuje głodówka z podawaniem niewielkich ilości płynu, a u chorych wymiotujących stosuje się odsysanie treści żołądkowej. W miarę ustępowania ostrych objawów przechodzi się ma dietę płynną lub kleikową. Niedobory wodno-elektrolitowe uzupełnia się wlewami dożylnymi, zawierającymi równocześnie leki spazmolityczne i przeciwbólowe...

czytaj dalej

Rytm serca w wieku podeszlym

W wieku podeszłym, znacznie częściej niż u ludzi młodych, zaburzeniom rytmu towarzyszy przewlekła niewydolność krążenia, wymagająca leczenia glikozydami naparstnicy. Często chory przed wystąpieniem arytmii otrzymywał glikozydy naparstnicy. Stąd konieczność uwzględnienia interakcji leków przeciwarytmicznych z glikozydami, wybór leku, który nie ma wpływu na ich stężenie lub w przypadku wyboru leku zwiększającego np. stężenie digoksyny w surowicy zmniejszenie jej dawki. W przypadkach leczonych glikozydami naparstnicy trzeba też pamiętać o możliwości wystąpienia arytmii ponaparstnicowyeh, często w postaci tachymetrów (np. escape beats) i w tym aspekcie szczególnie wnikliwie analizować elektrokardiogramy...

czytaj dalej

Waleczki

Białka pochodzące z przesączu kłębkowego oraz z cewek (mukoproteiny Tamm-Harstall) mogą wytrącać się w świetle cewek nerkowych w postaci cylindrycznych tworów, zwanych wałeczkami. Dochodzi do tego przede wszystkim w cewkach dalszych i zbiorczych, w których mocz ulega zagęszczeniu i zakwaszeniu. W moczu dobowym osób zdrowych liczba wałeczków nie przekracza 18 000 i mają one charakter szklisty. U chorych liczba wałeczków zwiększa się i występują w nich zmiany jakościowe. W zależności od wyglądu i składu chemicznego odróżnia się wałeczki szkliste, ziarniste, tłuszczowe, woskowe, barwnikowe, zawierające komórki oraz tzw. wałeczki niewydolności nerek. Wałeczki Malinowe (szkliste) składają się z mukoprotein. Powstawaniu ich sprzyja zwolnienie prądu moczu oraz wysoka jego molalność i niskie pH...

czytaj dalej

niedotlenienie

Niedotlenienie powoduje zmniejszenie zdolności widzenia w nocy, senność, osłabienie wydolności umysłowej, euforię, nudności i w końcowym efekcie utratę przytomności. Jeżeli samolot odrzutowy lecący na wysokości 11 500 metrów nagle ulega dekompresji, to pilot, który nawet oddychał czystym tlenem, traci przytomność w ciągu 30 sekund i pozostanie w stanie omdlenia przez l minutę. Gwałtowne obniżenie ciśnienia atmosferycznego może, obok niedotlenienia, wywołać wydzielanie się gazów z krwi i płynów tkankowych w formie pęcherzyków gazowych. Jest to tzw. choroba dekompresyjna, bardzo bolesna, powodująca czasami śmierć. Choroba ta powstaje z chwilą gdy ciśnienie atmosferyczne spadnie gwałtownie poniżej całkowitego ciśnienia wszystkich gazów rozpuszczonych w płynach tkankowych...

czytaj dalej

rodzaje cukrow

Niektóre dipeptydy i tripeptydy są również absorbowane i następnie rozkładane w komórkach wyścielających jelito cienkie. Te silnie aktywne proteolitycznie enzymy mogłyby bardzo poważnie uszkodzić wydzielające je tkanki, gdyby nie pewne mechanizmy ochronne. Pepsyna, trypsyna i chymotrypsyna są wydzielane w postaci nieczynnej jako pepsynogen, trypsynogen i chymotrypsynogen (przypuszczalnie zapobiega to samotrawieniu się komórek wydzielających te enzymy). Aktywacja polega na odłączeniu się fragmentu łańcucha peptydowego. Pepsynogen (ciężar cząsteczkowy 42 500) przechodzi w żołądku w pepsynę (ciężar cząsteczkowy 34 500) pod wpływem kwasu solnego i samej pepsyny. Przejście trypsynogenu w trypsynę katalizuje enzym enteropeptydazę, wydzielany przez gruczoł ścian jelita, oraz sama trypsyna...

czytaj dalej

Paznokcie

Paznokcie są zbudowane z materiału zrogowaciałego, powoli wyrastającego z korzenia paznokcia. Paznokcie palców dłoni rosną szybciej niż paznokcie palców stóp. Przeciętnie paznokieć kciuka wzrasta o 0,1 mm dziennie. Paznokcie poprzez ekspozycję na warunki atmosferyczne, wilgoć, chłód, działanie substancji chemicznych, ścieranie podczas pracy, jak rzadko która część ciała narażone są na drobne urazy. Liczne choroby ogólnoustrojowe mogą też wywoływać zmniejszenie wzrostu paznokci, ich ścienienie, zniekształcenie lub przebarwienie. Do powstania paznokci rozwarstwionych może dojść w wyniku zbyt częstej ekspozycji na wodę, mydło i środki służące do zmywania naczyń. Paznokcie mogą się wówczas rozwarstwiać z wierzchu i stopniowo odłupywać...

czytaj dalej

kaszel

Odruch kaszlu ma na celu oczyszczenie dróg oddechowych, prowadzących do płuc z obcych substancji. Odruch ten rozpoczynający pobraniem około 2,5 dm powietrza wywołany jest przez podrażnienie tchawicy lub oskrzeli substancją obcą. Struny głosowe i nagłośnia zamykają się szczelnie, aby utrzymać powietrze, następnie mięśnie brzucha i klatki piersiowej kurczą się podnosząc ciśnienie w płucach do około 133 hPa (100 mm Hg). Teraz nagłośnia i struny głosowe otwierają się nagle i powietrze zawarte w płucach „eksploduje” niosąc ze sobą z szybkością 120 km na godzinę obce substancje przez tchawicę i oskrzela. Odruch kichania jest podobny do kaszlu przy czym rozpoczyna się on podrażnieniem przewodów nosowych...

czytaj dalej